Ο παγκοσμίου φήμης Dr. Εμμανουήλ Κατσάνης, Ναξιώτης
γιατρός στο Banner – University Medical
Center Tucson ανακάλυψε και χρησιμοποιεί μια καινούργια μέθοδο κατά της
Λευχαιμίας, βάσει της οποίας βελτιώνονται τα ποσοστά επιβίωσης σε
αφροαμερικανούς ασθενείς. Ο Dr.
Εμμανουήλ Κατσάνης έχει καταγωγή από το Φιλώτι και οι γονείς του είναι ο
Γιώργος και η Μαρία Κατσάνη.
Κατά τη διάρκεια των 2
τελευταίων ετών, ο Dr. Μανώλης Κατσάνης,
ο οποίος εργάζεται στο Banner – University Medical Center Tucson, έχει εφαρμόσει
µία µέθοδο θεραπείας, που µόλις πρόσφατα έγινε αποδεκτή στις Ηνωµένες Πολιτείες
Αµερικής, και η οποία µειώνει το χάσµα ανάμεσα στους λευκούς και µη ασθενείς.
Ονοµάζεται «haploidentical µεταµόσχευση, ή για συντοµία «haplo» ( από την
ελληνική λέξη «απλό»). Αυτή η µέθοδος κάνει εφικτή τη µεταµόσχευση µε δότη που
είναι ηµισυµβατός σε σχέση µε τα ανθρώπινα λευκοκυτταρικά αντιγόνα ( HLA ) αντί
για πλήρως συµβατό δότη. Όποια µέθοδος µεταµόσχευσης και αν χρησιμοποιηθεί
είναι σηµαντικό να αναζητηθεί ένας δότης µε ανθρώπινα λευκοκυτταρικά αντιγόνα
παρόµοια µε αυτά του ασθενή. Τα συµβατά αντιγόνα ξεγελούν τον οργανισµό που
καλωσορίζει τα βοηθητικά ξένα κύτταρα και δεν επιτίθενται σ αυτόν.
Ας δούμε τι επισημαίνει το
άρθρο που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στην εφημερίδα Arisona Dαily star και μιλάει
για τον γιατρό που βρήκε τον τρόπο να θεραπεύσει την λευχαιμία… Και βέβαια να
ευχαριστήσουμε την κα Χάιδω Μουστάκη που προχώρησε στην ανάρτηση της είδησης
στην προσωπική της ιστοσελίδα στα social media αναδεικνύοντας την δύναμη ενός
ακόμη Ναξιώτη που διαπρέπει στο εξωτερικό
«Εάν κάποιος διαγνωστεί µε
λευχαιµία (καρκίνος του αίµατος) και είναι αφροαμερικανός τότε θα έχει
λιγότερες πιθανότητες να βρει έναν συµβατό δότη µυελού των οστών για να τον
βοηθήσει να απαλλαγεί από αυτή την ασθένεια. Οπως αναφέρει ο Dr Κατσάνης: «Η halpo είναι σχετικά νέα
µέθοδος και είναι εντυπωσιακή για µας, γιατί εχούνε ενδείξεις ότι θα προσφέρει
βοήθεια στη κοινωνία µας που αποτελείται από πολλές µειονότητες διότι έχει
πραγµατικά αυξήσει την επιβίωση τους”.
Ο
Dr. Μανώλης
Κατσάνης είναι επίσης
Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα; στο τμήμα της Παιδιατρικής,
Παθολογοανατομίας, Παθολογίας και της Αμοσιοβιολογίας στο Louise Thomas Chair στην Παιδιατρική Αντικαρκινική Έρευνα
και Διευθυντής Κλινικής του τμήματος Παιδιατρικής Αιματολογίας Ογκολογίας.
Ανέλαβε τη θέση διευθυντή στο University
Medical Center στο
Πρόγραμμα Μεταμόσχευσης Αίματος και Μυελού των Οστών το 2012. Εκτός από την
εισαγωγή και εφαρμογή της haplo
στη
Τούσον ο Dr.Κατσάνης
έχει αρχίσει μια κλινική μελέτη βασισμένη στην έρευνα των ποντικιών, που
δημοσιεύτηκε το 2016, για να δοκιμάσει μια πιο αποτελεσματική και ασφαλή
χημιοθεραπεία.
Επί
του παρόντος οι γιατροί χρησιμοποιούν ένα φάρμακο που λέγεται cyclophosphamide , αλλά το φάρμακο αυτό
ενώ λειτουργεί πολύ καλά στο να εμποδίζει τα βλαστοκύτταρα του φότη από το να
επιτίθενται στον οργανισμό του δέκτη, ωστόσο εμποδίζει τα κύτταρα του δότη από
το να επιτεθούν και στη λευχαιμία.
Το φάρμακο που ο Δρ.Κατσάνης δοκιμάζει και που
ονομάζεται Bendamustine, δεν
παρουσιάζει αυτές τις υπερβολικές αντιδράσεις και επιδράσεις στα ποντίκια και
προσδοκά να αποδείξει ότι το ίδιο θα συμβεί και στους ανθρώπους.
Εύρεση δότη
Ιδανικά ένας ασθενής θα
µπορούσε να είχε έναν τέλεια συµβατό δότη από τα βιολογικά του αδέλφια. Όταν
όµως αυτό δεν είναι εφικτό, οι γιατροί αναζητούν συµβατότητα εκτός οικογενείας.
Εάν ούτε αυτό καταστεί δυνατό, τότε χρησιµοποιούν βλαστοκύτταρα από δότη µε
ένα- αντιγόνο ασυµβατό για να πετύχουν µία σχεδόν τέλεια συµβατότητα.
Οι ασθενείς είναι πιο
πιθανό να βρούν συµβατότητα ανάµεσα σε οµάδες ανθρώπων της δικής τους φυλής ή
εθνικότητας διότι τα αντιγόνα κληρονοµούνται. Οι µειονότητες δυσκολεύονται να
βρουν συµβατότητα, για ποικίλους λόγους όπως είναι η έλλειψη εθελοντών
εγγεγραμμένων στο Εθνικό Πρόγραµµα Δοτών Μυελού των Οστών (NMDP). Και καθώς η
λίστα των δοτών τελικά καθρεφτίζει τον πληθυσµό της Αµερικής, στην περίπτωση
κατά την οποία υπάρχει ένα αντιγόνο ασύµβατο, είναι σηµαντικό για τις
µειονότητες να έχουν υπερεκπροσώπηση καθώς υπάρχει µεγαλύτερη παραλλαγή
αντιγόνων εντός του πληθυσµού των µειονοτήτων απ αυτόν των λευκών, σύµφωνα µε
το NMDP, πράγµα που έχει προκληθεί από τη γενετική ανάµειξη οφειλόµενη στη
µετανάστευση και στον αποικισμό (Μονίμων διαμένων μεταναστών).
Κι εδώ έρχεται η βοήθεια
από τη «haplo», η οποία µπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν εναλλακτική µέθοδος. Τα
πλεονεκτήµατα της είναι ότι µπορεί να προσφέρει περισσότερες επιλογές στις
µειονότητες, στην περίπτωση που πρέπει να καταφύγουν σε µία µεταµόσχευση και
όταν δεν µπορούν να βρουν γρήγορα έναν µη συγγενή δότη. Επειδή οι άνθρωποι,
κληρονοµούν από κάθε γονέα τους µόνο ένα σύνολο από ανθρώπινα αντιγόνα
λευκοκυττάρων πάντα θα είναι µισή η συμβατότητα. Επίσης, υπάρχει πάντα 50%
πιθανότητα να είναι ηµισυµβατός ένας αδελφός/ή, ένα 25% πιθανότητα να υπάρξει
τέλεια συµβατότητα και ένα 25% πιθανότητα να έχουν κληρονοµήσει τα αδέλφια
αντίθετα αντιγόνα. Υπάρχουν όµως πολλά, λιγότερο σηµαντικά ανθρώπινα λευκοκυτταρικά
αντιγόνα τα οποία δεν εξετάζονται και οι ασθενείς είναι πιο πιθανό να
µοιραστούν αυτά µε µέλη της οικογένειας τους παρά από δότες µη συγγενείς.
«Αυτό είναι ένα ακόµα
πλεονέκτημα του haplo «, τονίζει ο Dr.Κατσάνης.
Η 17 χρονη ασθενής του
Maiyah είναι αθλήτρια και γυµναζόταν από µικρή. Κάποια στιγµή η µητέρα της
διαπίστωσε ότι οι αδένες στο λαιµό της κόρης της ήταν λίγο πρησμένες! Μετά από
εξετάσεις αίµατος, τον Ιούλιο του 2016 βγήκε το πόρισµα ότι η Maiyah έπασχε από
Χρόνια Μυελογενή Λευχαιµία η οποία επιτίθεται συνήθως µόνο σε µεγαλύτερους
ανθρώπους. Μετά από λίγες µέρες άρχισε τη χηµειοθεραπεία µε χάπια. ´Οµως εξ
αιτίας µιας µετάλλαξης ,όλα τα είδη των χηµειοθεραπειών που έπαιρνε από το
στόµα, για µήνες, δεν είχαν αποτέλεσµα! Όλη αυτή η διαδικασία ήταν σκληρή διότι
δεν είχε ακόµα παρουσιάσει κανένα σύµπτωµα της ασθένειας. Το Δεκέµβριο του 2016
όµως συνειδητοποίησε η οικογένεια ότι η µόνη ελπίδα θεραπείας ήταν η
µεταµόσχευση µυελού των οστών κι έτσι άρχισαν να αναζητούν δότη. Πρώτα έψαξαν
ανάµεσα στα µέλη της οικογένειας. Όµως ο 19χρονος αδελφός της δεν ήταν καθόλου
συµβατός και ετσι αναζήτησαν έναν µη συγγενή δότη. Επειδή όµως η οικογένεια της
Maiyah ήταν µαύροι και η πιθανότητα να βρουν συµβατό δότη ήταν περιορισµένες,
την Άνοιξη του 2017 απέτυχε η προσπάθεια εύρεσης δοτών µεταξύ συγγενών και
φίλων της οικογένειας.
Οι Αριθµοί
Οι λευκοί ασθενείς έχουν
80% πιθανότητα να βρουν συµβατούς δότες ενώ οι Αφροαμερικανοί έχουν 40%. Επίσης
οι λευκοί έχουν δραµατικά αυξηµένες πιθανότητες εύρεσης δοτών µε ένα-αντιγόνο
συµβατό κατά 96%. Οι Ισπανόφωνοι, οι αυτόχθονες Αµερικάνοι και οι Ασιάτες έχουν
40% πιθανότητα εύρεσης συµβατού δότη και 80% πιθανότητα ή και λιγότερο για
ένα-αντιγόνο ασυµβατό. Οι αφροαμερικανοί ασθενείς έχουν τις χειρότερες
προοπτικές. Αυτοί έχουν πιθανότητα 20% για τέλειο δότη και 76% πιθανότητα να
βρουν µία ασυµβατότητα από µη συγγενή, με βάση την εφημερίδα New England
Journal of Medicine 2014.
Έπειτα
από την άκαρπη αναζήτηση , η οικογένεια µαζί µε τον Dr.Κατσάνη αποφάσισαν να προχωρήσουν στην haplo µεταµόσχευση µε
δότη τον πατέρα της Maiyah που ήταν ηµισυµβατός.
Η haplo μέθοδος
είναι ακόμα νέα και μελετάται και οι πιο συντηρητικοί γιατροί είναι λιγότερο
πιθανί να την εφαρμόσουν. Παρά ταύτα ο Dr.Κατσάνης
πιστεύει ότι σε δέκα χρόνια η haplo
θα
χρησιμοποιείται πιο συχνά απ'ότι η αναζήτηση μη συγγενών δοτών. Τα αποτελέσματα
της haplo
είναι
πλέον παρόμοια με συγγενείς και μη συγγενείς συμβατούς δότες>>, είπε ο Dr.Κατσάνης.
Αυτός και συνάδελφοι του στο Banner
UMC πιστεύουν
ότι η haplo
είναι
προτιμότερη επιλογή από τις μεταμοσχεύσεις ενός- αντίγονου μη συμβατού, πράγμα
που βασίζεται πάνω στα μέχρι τώρα αποτελέσματα τους.>> Αυτές οι
μεταμοσχεύσεις είναι ένα θαύμα σε σχέση με αυτά που έχουμε καταφέρει να κάνουμε
τα τελευταία δέκα χρόνια και μακάρι να υπήρχε σαν επιλογή σε παλαιότερους
ασθενείς μας, οι οποίοι δυστυχώς δεν επέζησαν>>, είπε ο Dr.Κατσάνης.
Η κατάσταση της Maiyah
,την περίοδο της µεταµόσχευσης ήταν πολύ κακή καθώς ήταν πολύ άρρωστη εξ αιτίας
υψηλών δόσεων χηµειοθεραπείας που της χορηγήθηκαν. Έµεινε στο νοσοκοµείο επτά
εβδοµάδες για τη µεταµόσχευση. Τον Ιούλιο 2017 όµως ήρθε η πολυπόθητη
ανακούφιση της οικογένειας όταν ο Dr.Κατσάνης τους ανακοίνωσε ότι ο οργανισµός
της κόρης τους είχε δεχτεί τα βλαστοκύτταρα. Μετά για ένα διάστηµα φορούσε µάσκα
για να προστατευθεί απ τα µικρόβια και παρακολουθούσε τα µαθήµατά της online
µέχρι που δυνάµωσε το ανοσοποιητικό της σύστηµα και πήγε ξανά στο σχολείο της.
Η υγεία της έχει οµαλοποιηθεί και είναι σε ύφεση η νόσος χωρίς να υπάρχει καµία
ένδειξη της. Ο Dr.Κατσάνης εξέτασε
προσεκτικά τον κατάλογο µε την φαρµακευτική αγωγή της Maiyah και της ειπε ότι
είναι καιρός να διακόψει ένα από τα πολλά χάπια που έπαιρνε και εκείνη
ενθουσιασµένη άνοιξε το κουτάκι µε τα χάπια της και πέταξε εκείνα τα οποία δεν
χρειαζόταν πλέον!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου