ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ! Τι πρέπει να γνωρίζετε

Ενημέρωση για την αιμοδοσία

Τι είναι η αιμοδοσία; Γιατί θεωρείται τόσο σημαντικό να δίνει κάποιος αίμα;

Φυσιολογικά το σώμα μας φτιάχνει εύκολα όλο το αίμα που χρειαζόμαστε. Όμως ατυχήματα ή νοσήματα μπορούν να μας κάνουν  να χρειαστούμε περισσότερο αίμα από όσο το σώμα μας μπορεί να παράγει. Τα  χαμηλά επίπεδα αίματος μπορεί να είναι επικίνδυνα και να προκαλέσουν  σοβαρή ζημιά, ακόμη και θάνατο εάν το χαμένο αίμα δεν αντικατασταθεί γρήγορα.

Σε αυτές τις περιπτώσεις εξαρτόμαστε από το αίμα που δίνουν οι υγιείς αιμοδότες.

Εθελοντική αιμοδοσία

Η αιμοδοσία είναι πράξη αγάπης και απόδειξη κοινωνικής ευαισθησίας. Tα αποτελέσματά της σώζουν ζωές, διότι το αίμα ούτε παράγεται , ούτε αντικαθίσταται. Μόνο χαρίζεται

Γι’ αυτό το λόγο, η εθελοντική αιμοδοσία είναι μια χειρονομία καλής θέλησης, φροντίδας και αγάπης. Η συνεισφορά των εθελοντών αιμοδοτών είναι πάνω απ΄ όλα ενέργεια ζωής για τον πάσχοντα συνάνθρωπό μας.

Υπάρχουν κίνδυνοι από την αιμοδοσία;

Κάποιοι, όμως, διστάζουν να δώσουν αίμα και κύριες αιτίες για αυτό είναι ο αδικαιολόγητος φόβος, η προκατάληψη και η άγνοια. Γιατί:

• Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τη μετάδοση νοσημάτων μέσω της αιμοδοσίας, καθώς όλα τα υλικά που χρησιμοποιούνται κατά την αιμοληψία είναι αποστειρωμένα, μιας χρήσης και ανοίγονται μπροστά στον αιμοδότη. Επομένως, κάθε φόβος για τη μετάδοση ασθένειας είναι αβάσιμος και παράλογος. Είναι φυσικά απαραίτητο να απαντήσετε με ειλικρίνεια στις ερωτήσεις σχετικά με την κατάσταση της υγείας σας και να μην προσπαθείτε να αποκρύψετε πληροφορίες από τον γιατρό.
• Η αιμοδοσία , διαρκεί μόνο 10΄, γίνεται ανώδυνα και εκτελείται από καταρτισμένο προσωπικό.

Υπάρχουν οφέλη από την αιμοδοσία;

• Συσσωρευμένα δεδομένα της τελευταίας δεκαετίας έχουν τεκμηριώσει την ωφελιμότητα της ελεγχόμενης αφαίμαξης, σχεδόν σίγουρα, μέσω της μείωσης του εφεδρικού σιδήρου ο οποίος σαν οξειδωτικός παράγοντας συμμετέχει και είναι ο κύριος υπεύθυνος σε διαδικασίες όπως η γήρανση, η αρτηριοσκλήρυνση και η ογκογένεση. Τουλάχιστον προσωρινά, η αφαίμαξη βελτιώνει την ρεολογία του αίματος, δηλαδή το αίμα κυκλοφορεί ευκολότερα με λιγότερη “κούραση” της καρδιάς και λιγότερη επιβάρυνση και φθορά των αγγείων.
• Η κατάσταση της υγείας του αιμοδότη εξετάζεται σχολαστικά. Ο υποψήφιος υποβάλλεται σε πλήρη ιατρικό έλεγχο που περιλαμβάνει τη λήψη του ιστορικού, την μέτρηση του αιματοκρίτη, της αρτηριακής πίεσης, των σφυγμών. Αν κριθεί ότι δεν είναι ασφαλές για την υγεία του να δώσει αίμα, δε θα μπορέσει να αιμοδοτήσει εκείνη τη μέρα.
• Το αίμα ελέγχεται σχολαστικά για διάφορα νοσήματα που μεταδίδονται με το αίμα.
• Από μία μονάδα αίματος παρασκευάζονται προϊόντα που μεταγγίζονται επιλεκτικά σε ασθενείς που δεν έχουν ανάγκη ολικού αίματος, αλλά κάποιων συστατικών. Κάθε αιμοληψία ολικού  αίματος διαχωρίζεται στα 4 κύρια συστατικά: Ερυθρά αιμοσφαίρια, Αιμοπετάλια, Λευκά αιμοσφαίρια, Πλάσμα. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να βοηθηθούν αναλόγως και την περίπτωση παραπάνω από ένας άνθρωποι.

Λίγα λόγια για το τι πρέπει να γνωρίζει ο υποψήφιος αιμοδότης

• Κάθε υγιής άνδρας ή γυναίκα, ηλικίας 18-65 ετών.
• Για νέους ηλικίας 17 ετών χρειάζεται γραπτή συγκατάθεση γονέων ή κηδεμόνων.
• Η ποσότητα του αίματος που δίνει ο εθελοντής είναι 350-450cc. Η αναπλήρωση του όγκου του αίματος γίνεται σε λίγες ώρες (24 ώρες) με λήψη υγρών. Τα συστατικά του αίματος αναπληρώνονται πλήρως σε μικρό χρονικό διάστημα (περίπου σε ένα μήνα).
• Η συχνότητα με την οποία μπορεί να δίνει κανείς αίμα είναι για τους άνδρες 3-4 φορές το χρόνο και για τις γυναίκες 2-3 φορές το χρόνο.
• Ο υποψήφιος αιμοδότης, πριν δώσει αίμα, συμπληρώνει ένα ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις που αφορούν το ιατρικό ιστορικό του, την υγεία του και τον τρόπο ζωής του. Σκοπός των ερωτημάτων του εντύπου είναι η ασφάλεια της υγείας τόσο του αιμοδότη όσο και του δέκτη. Η συμπλήρωση του ερωτηματολογίου είναι αυστηρά προσωπική και ο υποψήφιος αιμοδότης καλύπτεται από το ιατρικό απόρρητο.
• Είναι εξαιρετικά σημαντικό ο αιμοδότης να απαντήσει με ειλικρίνεια στις ερωτήσεις,  καθώς αυτές λειτουργούν σαν φίλτρο για τον αποκλεισμό από την αιμοδοσία φορέων μολυσματικών νόσων για τις οποίες ίσως να μην υπάρχουν ειδικές εξετάσεις ή να υπάρχουν αλλά να μην εφαρμόζονται.

Ο αιμοδότης θα πρέπει:

• Να  αισθάνεται καλά.
• Να είναι ξεκούραστος.
• Να έχει κοιμηθεί την προηγούμενη ημέρα 6-7 ώρες τουλάχιστον.
  
• Πριν την αιμοδοσία πρέπει να προηγείται ελαφρύ πρωινό ή να έχουν περάσει 3 ώρες από το μεσημβρινό γεύμα, που καλό είναι να είναι επίσης ελαφρύ.
• Απαγορεύεται η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών πριν την αιμοδοσία.
• Όταν τελειώσει η αιμοδοσία ο εθελοντής αιμοδότης παραμένει για δέκα λεπτά καθιστός ή ξαπλωμένος. Του δίνεται να πιει ένα αναψυκτικό για να αναπληρωθεί ο όγκος του αίματος που έχασε.
• Ο αιμοδότης δεν πρέπει να έχει πάρει φάρμακα ούτε καν ασπιρίνη τις τελευταίες μέρες πριν την αιμοληψία.
• Κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, του θηλασμού και 6-12 μήνες μετά τον τοκετό δεν γίνεται αιμοληψία.
• Ο αιμοδότης δεν πρέπει να έχει υποβληθεί σε μεγάλη χειρουργική επέμβαση ή να έχει προσβληθεί από βαριά νόσο κατά τη διάρκεια του τελευταίου χρόνου.
• Κάθε πρόβλημα υγείας που ενδεχομένως έχει ο υποψήφιος αιμοδότης, πρέπει να συζητείται με τον υπεύθυνο γιατρό της αιμοδοσίας, ο οποίος κρίνει τελικά για τη καταλληλότητα της αιμοληψίας.
• Σε περίπτωση προσωρινού ή μόνιμου αποκλεισμού από αιμοδοσία, ο γιατρός δίνει την κατάλληλη συμβουλή. Η καλή επικοινωνία μεταξύ του αιμοδότη και του προσωπικού της αιμοδοσίας διατηρεί τη σχέση εμπιστοσύνης και διασφαλίζει την καλή ποιότητα του αίματος που παρέχεται στους ασθενείς που χρειάζονται αίμα και τα παράγωγά του.
• Στον εθελοντή χορηγείται ειδική ταυτότητα που τον διακρίνει και βοηθά στην εξεύρεση αίματος σε περίπτωση που χρειαστεί κάποτε αίμα αυτός ή η οικογένειά του (συγγενείς α' βαθμού).

Μετά την αιμοδοσία ο αιμοδότης πρέπει:

• να μην καπνίσει για μία ώρα
• να μην οδηγήσει για μία ώρα
• να μην κάνει έντονη σωματική άσκηση την ημέρα της αιμοδοσίας.
• Να πάρει περισσότερα υγρά και καλό γεύμα την ημέρα της αιμοδοσίας.

Απαγορεύεται να δώσει κάποιος αίμα στις παρακάτω περιπτώσεις:

• όταν πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση, υπερλιπιδαιμία, καρδιακό ή άλλο σοβαρό νόσημα.
• όταν έχει ιστορικό ηπατίτιδας, ελονοσίας, φυματίωσης, σύφιλης, μελιταίου πυρετού
• είναι φορέας του AIDS
• έχει αμειβόμενες σεξουαλικές σχέσεις
• κάνει χρήση ναρκωτικών ενδοφλεβίως
• έχει ομοφυλοφιλικές σχέσεις
• ο σύντροφός του ανήκει σε κάποια από τις προηγούμενες κατηγορίες.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υποψήφιος αιμοδότης είναι κάθε υγιής άνθρωπος, υποψήφιοι δέκτες είμαστε όλοι.

Της Ιατρού Ζαχαριαδάκη Ελισάβετ

Πηγή: http://www.noskypar.gr