Η δωρεά μυελού των οστών!

Κάθε 4’ ένας άνθρωπος διαγιγνώσκεται με έναν τύπο καρκίνου, συχνά λευχαιμία (η πιο συνήθης μορφή καρκίνου στα παιδιά). Για πολλούς η μόνη ελπίδα ζωής είναι η μεταμόσχευση μυελού των οστών από έναν εθελοντή δότη με συμβατό ιστικό τύπο. Η εύρεση, όμως, δότη μυελού των οστών για έναν ασθενή είναι πολύ δύσκολη, δεδομένου ότι θα πρέπει τα δύο άτομα να είναι ιστοσυμβατά -κάτι εξαιρετικά σπάνιο δεδομένης της μεγάλης ποικιλομορφίας των ιστικών τύπων στους πληθυσμούς. Ανάμεσα σε αδέρφια η πιθανότητα συμβατότητας είναι περίπου 30%. Εκτός οικογενείας, οι πιθανότητες πέφτουν κατακόρυφα στο 1:20.000 έως 1:1.000.000, ή ακόμα χαμηλότερα όταν ο ιστικός τύπος ενός ατόμου είναι σπάνιος.

Το πόσο δύσκολο είναι να βρουν οι ασθενείς ένα συμβατό μη συγγενή δότη γίνεται φανερό από το γεγονός ότι πολλές φορές δεν ανευρίσκουμε κατάλληλο δότη ούτε ανάμεσα στους 25 εκατ. εθελοντές δότες που είναι καταγεγραμμένοι στην Παγκόσμια Δεξαμενή Δοτών Μυελού των Οστών (Bone Marrow Donors Worldwide – BMDW).

Η δωρεά μυελού των οστών στην Ελλάδα

Ο ιστικός τύπος είναι κληρονομικός. Συνεπώς, όσο αφορά στη δωρεά μυελού των οστών, η εθνικότητα ενός ανθρώπου έχει σημασία. Οι ασθενείς έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να βρουν έναν συμβατό μη συγγενή δότη ανάμεσα σε άτομα κοινής εθνικής καταγωγής. Για το λόγο αυτό, η δημιουργία μεγάλων εθνικών δεξαμενών είναι καίριας σημασίας στην εύρεση συμβατών δοτών που θα χαρίσουν ζωή σε ασθενείς με λευχαιμία (ή άλλες μορφές καρκίνου / παθήσεις του αίματος).

Δυστυχώς, οι Έλληνες ασθενείς αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες στην εύρεση συμβατών δοτών, καθώς η Ελλάδα μετρά μια εξαιρετικά μικρή δεξαμενή εθελοντών δοτών που αδυνατεί να καλύψει τις ανάγκες των ασθενών της. Η χώρα μας διαθέτει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά δοτών ανά πληθυσμό (0,03%), σε αντίθεση πχ. με την Κύπρο όπου 10% του πληθυσμού έχουν εγγραφεί ως εθελοντές δότες (130.000).

Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα οξύ στην Ελλάδα εξαιτίας δύο επιπλέον παραγόντων: α) πολλές ελληνικές οικογένειες σήμερα τείνουν να έχουν μονάχα ένα παιδί, αποστερώντας την πιθανότητα εύρεσης ενός συμβατού δότη από κάποιον αδερφό ή αδερφή (περιορίζοντας έτσι τις επιλογές αναζήτησης του ασθενή μονάχα στην παγκόσμια δεξαμενή δοτών) και β) ο ιστικός τύπος των Ελλήνων εμφανίζει σημαντική ποικιλομορφία λόγω του πλούσιου παρελθόντος της χώρας και της γεωγραφικής της θέσης ως σημείο εισόδου και εξόδου στις μετακινήσεις των λαών.

Κατά συνέπεια, σε σύγκριση με άλλες χώρες, οι Έλληνες ασθενείς βρίσκονται αντιμέτωποι με ακόμη χαμηλότερες πιθανότητες εύρεσης ενός συμβατού δότη, καθώς εξαρτώνται δυσανάλογα πολύ από την παγκόσμια δεξαμενή δοτών. Ωστόσο, υπολογίζεται ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να εξασφαλίσει, με πιθανότητα 80%, ένα συμβατό δότη για κάθε ασθενή που έχει ανάγκη, αν διέθετε περίπου 150.000 εγγεγραμμένους εθελοντές δότες.

Ανάμεσα στους λόγους που η Ελλάδα διαθέτει μια τόσο μικρή εθνική δεξαμενή είναι η έλλειψη ενημέρωσης του κοινού τόσο για την ανάγκη εύρεσης δοτών, όσο και για τη διαδικασία λήψης μοσχεύματος. Λίγοι ακόμη γνωρίζουν ότι η διαδικασία δωρεάς μυελού των οστών δεν απαιτεί πλέον χειρουργείο αλλά μπορεί να γίνει μέσω αιμοδοσίας, ενώ για να εγγραφεί ως εθελοντής δότης κάποιος το μόνο που χρειάζεται είναι ένα δείγμα σάλιου.

Ο ρόλος του Χάρισε Ζωή – ΚΕΔΜΟΠ

Το Κέντρο Ενημέρωσης και Προσέλκυσης Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών Πανεπιστημίου Πατρών (ΚΕΔΜΟΠ) «Χάρισε Ζωή» είναι ένα κέντρο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που συστάθηκε υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Πατρών σε συνεργασία με την Μονάδα Μεταμόσχευσης Αιμοποιητικών Κύτταρων του Αιματολογικού Τμήματος του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών (ΠΓΝΠ). Το ΚΕΔΜΟΠ λειτουργεί από τις 15 Ιανουαρίου 2010 σύμφωνα με την υπ” αριθμό 2201/30-12-2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβούλιου του Ελληνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ).

Οι δραστηριότητες του ΚΕΔΜΟΠ επικεντρώνονται στην:

• Ευαισθητοποίηση της κοινωνίας για την σημασία της ύπαρξης εθελοντών δοτών μυελού των οστών.
• Ενημέρωση των πολιτών για την ύπαρξη και λειτουργία της Ελληνικής και Παγκόσμιας δεξαμενής εθελοντών δοτών μυελού των οστών.
• Ενημέρωση για τη δωρεά Μυελού των Οστών και την ένταξη εθελοντών δοτών στην Ελληνική (ΕΟΜ) και Παγκόσμια Δεξαμενή Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών (Bone Marrow Donors Worldwide – BMDW).
• Εξεύρεση οικονομικής υποστήριξης για τις δραστηριότητες δημοσιότητας και λειτουργίας του Κέντρου και κυρίως για τη δαπάνη ΗLA τυποποίησης των εθελοντών δοτών, αναγκαία για την ένταξη του δότη στην Παγκόσμια Δεξαμενή Δοτών.

Το έργο του Χάρισε Ζωή – ΚΕΔΜΟΠ

Από την ίδρυση του μέχρι σήμερα το Χάρισε Ζωή, μέσα από συντονισμένες δράσεις και στρατηγικές συνεργασίες, που καλύπτουν ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο αλλά και το εξωτερικό, έχει κατορθώσει να εγγράψει περί τους 12.000 εθελοντές δότες στην Εθνική Δεξαμενή Δοτών και να καλύψει μέσα από χορηγίες και δωρεές τα αυξημένα έξοδα τυποποίησης (εργαστηριακής εξέτασης) αυτών (€25 / δείγμα δότη).

Η εκτεταμένη και συνεχώς αυξανόμενη δικτύωση του Χάρισε Ζωή στον ελλαδικό χώρο, και εκτός, έχει ως αποτέλεσμα την κατακόρυφη άνοδο των εθελοντών δοτών και την αύξηση αναγνωρισιμότητας του κέντρου –γεγονός που διαφαίνεται έμπρακτα από την ένταξη του Χάρισε Ζωή το 2013 στην Παγκόσμια Δεξαμενή Δοτών BMDW με κωδικό GR-2.

Οι παραπάνω θετικές εξελίξεις έχουν αναβαθμίσει το ρόλο του Χάρισε Ζωή και του πολύτιμου έργου που πραγματοποιεί, φέρνοντας το κέντρο μας -με κάθε ένα δότη που εγγράφει- πιο κοντά στην εκπλήρωση του ευρύτερου σκοπού του, που δεν είναι άλλος από τη δημιουργία μιας διευρυμένης δεξαμενής Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών, ώστε κάθε ασθενής λευχαιμίας και συναφών ασθενειών να βρίσκει ένα συμβατό δότη που θα του χαρίσει το πολύτιμο δώρο της ζωής.

Μπορούμε να κάνουμε τη λευχαιμία παρελθόν με ένα δείγμα σάλιου και λίγο αίμα. Γίνε σήμερα εθελοντής δότης μυελού των οστών και Χάρισε Ζωή!

Πηγή: http://www.xarisezoi.gr