Παιδικός καρκίνος: Μικροί ασθενείς, μεγάλοι ήρωες

 Ο απολογισμός του έργου των γιατρών που ασχολούνται με τον παιδικό καρκίνο

Ο χώρος υποδοχής της Ογκολογικής Μονάδας Παίδων «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη». Μετατρέπεται σε ογκολογικό νοσοκομείο, με στόχο να γίνει το καλύτερο κέντρο ογκολογικής θεραπείας παιδιών και εφήβων στην Ευρώπη.

Η παιδική ζωγραφιά είναι γεμάτη ανθρώπινες φιγούρες στοιχισμένες σε τρεις σειρές. Στην πάνω και την κάτω σειρά είναι ζωγραφισμένες δύο «γιρλάντες» από παιδιά πιασμένα από το χέρι. Στη μεσαία σειρά είναι οι «μεγάλοι» με τις λευκές ποδιές. Αυτό είναι το μόνο χαρακτηριστικό στη ζωγραφιά το οποίο τους κάνει να ξεχωρίζουν ότι είναι γιατροί. «Αν και λίγοι σε αριθμό συνεχίζουμε. Θεραπεύουμε με τις πλέον σύγχρονες θεραπείες, μαθαίνουμε συνεχώς, συνδιαλεγόμαστε με κορυφαίους επιστήμονες και διενεργούμε έρευνα αιχμής. Στο τέλος της ημέρας, όμως, μεγαλύτερη σημασία έχει ότι τα παιδιά μάς βλέπουν και μας ζωγραφίζουν κάπως έτσι. Χωρίς πρόσθετα, χωρίς επίθετα». Με αυτά τα λόγια ο Δημήτριος Δογάνης, διευθυντής ΕΣΥ στο ογκολογικό τμήμα του νοσοκομείου Παίδων «Π.&Α. Κυριακού», σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην Ογκολογική Μονάδα Παίδων «Μαριάννα Βαρδινογιάννη», περιέγραψε το έργο των γιατρών που καλούνται να θεραπεύσουν τον παιδικό καρκίνο στη χώρα μας. Τα τελευταία χρόνια τα τμήματα και οι μονάδες των νοσοκομείων «Αγία Σοφία», «Π.&Α. Κυριακού» που αντιμετωπίζουν τον παιδικό καρκίνο και η Ογκολογική Μονάδα Παίδων «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη» έχουν αλλάξει το τοπίο στη θεραπεία της νόσου στην Ελλάδα: κυτταρικές και γονιδιακές θεραπείες, μεταμοσχεύσεις, συνεργασίες με κορυφαία κέντρα του εξωτερικού, συμμετοχή σε κλινικές μελέτες και συνεπώς πρόσβαση των μικρών ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες, έχουν αποτέλεσμα οι δείκτες επιβίωσης από τον παιδικό και εφηβικό καρκίνο να είναι υψηλοί. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο 300-350 παιδιά έως 15 ετών διαγιγνώσκονται με καρκίνο. Πλέον περισσότερο από το 85% των παιδιών με τη νόσο θεραπεύονται. Και όπως ανέφερε ο υπουργός Υγείας Αδωνις Γεωργιάδης, μιλώντας στην εκδήλωση, «τι σπουδαιότερο, από το να δίνεις τη χαρά σε μια οικογένεια να συνεχίσει να έχει το παιδί της. Και εδώ, αυτό γίνεται κάθε μέρα πραγματικότητα».

«Άλμα προς τα εμπρός»

Η εκδήλωση συνέπεσε χρονικά και με την υπογραφή της υπουργικής απόφασης για τη μετατροπή της Ογκολογικής Μονάδας «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη» σε ογκολογικό νοσοκομείο «Ελπίδα». «Εχει υπογραφεί η ΚΥΑ για την έναρξη λειτουργίας του ογκολογικού νοσοκομείου, την επόμενη εβδομάδα εκδίδεται το νέο διοικητικό συμβούλιο και ξεκινάει η μετάβαση για τη δημιουργία του νοσοκομείου ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου και τις νέες δυνατότητες που πλέον θα υπάρχουν με το σχήμα αυτό», τόνισε ο υπουργός και πρόσθεσε: «Δεν θα σταματήσει η συνεργασία με τα νοσοκομεία Παίδων “Αγία Σοφία” και “Αγλαΐα Κυριακού”, απλώς απελευθερώνουμε το νέο νοσοκομείο για να κάνει το μεγάλο άλμα προς τα εμπρός και να φτιάξουμε στην Ελλάδα αυτό που ήταν το αρχικό όραμα: το καλύτερο κέντρο ογκολογικής θεραπείας παιδιών και εφήβων στην Ευρώπη».

Στην εκδήλωση, οι διευθυντές των τμημάτων που θα λειτουργούν στο πλαίσιο του νέου νοσοκομείου παρουσίασαν στοιχεία για τις επιτυχίες και τις επιστημονικές δραστηριότητες των τμημάτων. Ο Ευγένιος Γουσέτης, παιδίατρος αιματολόγος – ογκολόγος, διευθυντής της Μονάδας Μεταμόσχευσης Αιμοποιητικών Κυττάρων, αναφέρθηκε ειδικά στο Κέντρο Κυτταρικής και Γονιδιακής Θεραπείας που ιδρύθηκε το 2020, για να καλύψει τις ανάγκες για πρωτοποριακές εξατομικευμένες θεραπείες ιατρικής ακριβείας σε παιδιά και εφήβους που πάσχουν από νεοπλασματικές και γενετικές νόσους ανθεκτικές στις συμβατικές θεραπείες. Πρόκειται για θεραπείες με κύτταρα, που απομονώνονται από τον ίδιο τον ασθενή ή από υγιή δότη και τα οποία κατόπιν επεξεργασίας μετατρέπονται σε «ζωντανά φάρμακα». Μέχρι τώρα στο κέντρο έχουν πραγματοποιηθεί 20 κυτταρικές θεραπείες για την αντιμετώπιση ανθεκτικών ιογενών λοιμώξεων έπειτα από τη μεταμόσχευση. «Επιπλέον, το 2023 ξεκίνησε να εφαρμόζεται πρωτοποριακό κλινικό ερευνητικό πρωτόκολλο για τη θεραπεία υποτροπών της οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας σε παιδιά και νεαρούς ενηλίκους ύστερα από μεταμόσχευση. Το αντικείμενο της μελέτης είναι η εκτίμηση της αποτελεσματικότητας κυτταρικής θεραπείας με γενετικά τροποποιημένα Τ-Λεμφοκύτταρα (CAR-T), τα οποία παρασκευάζονται στο κέντρο μας. Η συγκεκριμένη θεραπεία με CAR-T έχει πραγματοποιηθεί σε τρία παιδιά με απόλυτη επιτυχία και επίτευξη ίασης», σημείωσε ο κ. Γουσέτης.

Στη μεγάλη προσφορά του σωματείου «Ελπίδα» αναφέρθηκε η Ντόρα Ψαλτοπούλου-Δημοπούλου, καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ, μέλος του Δ.Σ. και υπεύθυνη θεμάτων υγείας του σωματείου. Oπως είπε, «το σωματείο “Ελπίδα” μέσα σε 35 χρόνια από την ίδρυσή του έχει προσφέρει στη χώρα σημαντικές ιατρικές υποδομές για την αντιμετώπιση του παιδικού καρκίνου, στηρίζοντας παράλληλα τα παιδιά και τις οικογένειες». Στα σημαντικότερα έργα του περιλαμβάνονται ο σχεδιασμός και η κατασκευή της Ογκολογικής Μονάδας Παίδων «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη», η χρηματοδότηση και δωρεά πλείστων ιατρικών μηχανημάτων προηγμένης τεχνολογίας και η δημιουργία ξενώνα όπου φιλοξενούνται περισσότερες από 2.000 οικογένειες από την Ελλάδα και το εξωτερικό και η υποστήριξη των οικογενειών των πασχόντων παιδιών.

Το μεγαλύτερο επίτευγμα

Για τον Αντώνη Καττάμη, καθηγητή Παιδιατρικής Αιματολογίας Ογκολογίας και υπεύθυνο της Πανεπιστημιακής Αιματολογικής Ογκολογικής Μονάδας του «Αγία Σοφία», το μεγαλύτερο επίτευγμα της Μονάδας είναι η ανάπτυξη εξειδικευμένου εργαστηρίου «Μεταφραστικής έρευνας». Πρόκειται για ένα σύγχρονο εργαστήριο μοριακής γενετικής με εξειδίκευση στη μεταφραστική έρευνα και την παροχή μοριακών εξετάσεων στον τομέα της παιδιατρικής ογκολογίας και των καλοήθων αιματολογικών νοσημάτων. Γίνεται μεταξύ άλλων και διερεύνηση γενετικής προδιάθεσης για καρκίνο και η οποία απαντάται περίπου στο 10% των περιστατικών. Μέχρι τώρα έχουν γίνει αναλύσεις κληρονομικής προδιάθεσης για καρκίνο σε περισσότερα από 250 παιδιά. Σε περίπτωση θετικού αποτελέσματος προσφέρεται γενετική συμβουλευτική, διαμόρφωση εξειδικευμένων πρωτοκόλλων παρακολούθησης και μερικές φορές και επιπλέον θεραπευτικές προσεγγίσεις, καθώς και έλεγχος στα υπόλοιπα μέλη της οικογενείας.

Γράφει η Πέννυ Μπουλούτζα

Πηγή: https://www.kathimerini.gr