Καρκίνος εγκεφάλου μικρών παιδιών, χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία

Η θεραπεία των εγκεφαλικών όγκων στα παιδιά είναι δύσκολη. Οι κυριότερες θεραπευτικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται είναι η χειρουργική επέμβαση, η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία.

Η ακτινοθεραπεία είναι αποτελεσματική μέθοδος θεραπείας στους εγκεφαλικούς όγκους. Όμως σε παιδιά κάτω των 5 ετών, μπορεί να προκαλεί σοβαρά προβλήματα στον εγκέφαλο τους ο οποίος βρίσκεται σε πολύ ευαίσθητη περίοδο ανάπτυξης. 

Έρευνες έχουν δείξει ότι όσο πιο νέο σε ηλικία είναι το παιδί τόσο πιο ευάλωτο είναι στις αρνητικές επιδράσεις της ακτινοθεραπείας. Μειώνει το δείκτη ευφυΐας (IQ), τη βραχυπρόθεσμη μνήμη, τη σωματική ανάπτυξη και την εφηβεία. Υπάρχει μάλιστα ο κίνδυνος ανάπτυξης δεύτερου καρκίνου λόγω ακτινοθεραπείας. 

Για τους λόγους αυτούς η αποτελεσματική θεραπεία των παιδιών κάτω των 5 ετών με καρκίνο εγκεφάλου, παραμένει ένας από τους δυσκολότερους στόχους στην παιδιατρική ογκολογία.

Για να ανακαλύψουν καλύτερους τρόπους θεραπείας των παιδιών με καρκίνο εγκεφάλου, Βρετανοί γιατροί στα πλαίσια του Children’s Cancer and Leukaemia Group, για 12 χρόνια χρησιμοποίησαν θεραπευτικό πρωτόκολλο (baby brain protocol) στο οποίο η χημειοθεραπεία χορηγείτο με στόχο την αντιμετώπιση του καρκίνου αλλά και για να καθυστερήσουν ή να αποτρέψουν την ανάγκη χορήγησης ακτινοθεραπείας.

Συγκεκριμένα από το Δεκέμβριο του 1992 έως τον Απρίλιο του 2003, συμπεριλήφθηκαν στο θεραπευτικό πρωτόκολλο 89 παιδιά με επενδύμωμα. Κατά τη διαγνωση τα παιδιά ήταν 3 ετών ή λιγότερο. Εννέα από αυτά είχαν μεταστατική νόσο κατά τη διάγνωση που τεκμηριώθηκε στις απεικονιστικές εξετάσεις (μαγνητική ή αξονική τομογραφία).

Αρχικά έγινε για κάθε παιδί χειρουργική επέμβαση με στόχο την αφαίρεση όσο το δυνατό μεγαλύτερου μέρους του όγκου. Στη συνέχεια, χορηγήθηκαν στα παιδιά, εναλλασσόμενοι κύκλοι χημειοθεραπείας κάθε 14 ημέρες για χρονική διάρκεια ενός έτους.

Η ακτινοθεραπεία δεν δινόταν πάρα μόνο όταν διαπιστωνόταν στις απεικονιστικές εξετάσεις ότι ο καρκίνος σε ένα παιδί παρουσίαζε προοδευτική εξέλιξη. Ακόμη και στα παιδιά αυτά, η χημειοθεραπεία επέτρεπε την καθυστέρηση της χορήγησης της ακτινοθεραπείας. Έτσι ο εγκέφαλος των παιδιών ωρίμαζε περισσότερο και ο κίνδυνος αρνητικών επιδράσεων, μειωνόταν.

Συνολικά 42% των παιδιών δεν έλαβαν ακτινοθεραπεία για τον καρκίνο τους. Το 64% των παιδιών, ήταν στη ζωή 5 χρόνια μετά από τη διάγνωση. Τα αποτελέσματα αυτά συγκρίνονται ευνοϊκά με αυτά που παρατηρούνται μετά από θεραπεία με μόνο την ακτινοθεραπεία.

Το συμπέρασμα των Βρετανών γιατρών είναι ότι η χημειοθεραπεία επιτρέπει σε ένα μεγάλο ποσοστό παιδιών με επενδύμωμα, να αποφύγουν ή να καθυστερήσουν να δεχθούν την ακτινοθεραπεία. Η χημειοθεραπεία ως θεραπεία μόνη της, χωρίς ακτινοθεραπεία μετά τη χειρουργική επέμβαση, δεν μειώνει τα ποσοστά επιβίωσης των παιδιών κάτω των 3 ετών με ενδοκρανιακό επενδύμωμα κατά τη διάγνωση, τα οποία έτσι μπορούν να αποφεύγουν τις σοβαρές επιπλοκές για τον εγκέφαλο τους που συνοδεύουν την ακτινοθεραπεία.

Το επενδύμωμα στο κεντρικό νευρικό σύστημα εκδηλώνεται κυρίως στον οπίσθιο βόθρο. Αναπτύσσεται από τα κύτταρα που επικαλύπτουν τις κοιλότητες του εγκεφάλου όπως οι κοιλίες. Η αιτία που προκαλεί το επενδύμωμα, είναι άγνωστη. 

Πέραν του 50% των ενδοκρανιακών παιδικών επενδυμωμάτων παρουσιάζονται σε παιδιά κάτω των 5 ετών. Το επενδύμωμα αποτελεί περίπου το 10% του συνόλου των εγκεφαλικών όγκων στην παιδική ηλικία.

Τα σημεία και συμπτώματα που εκδηλώνονται σε ένα παιδί με επενδύμωμα εξαρτώνται από τη θέση και την έκταση ανάπτυξης του. 

Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται πονοκέφαλος, ναυτία, εμετός, υπνηλία, δυσκολίες στο βάδισμα, προβλήματα ισορροπίας, παραλύσεις κρανιακών νεύρων, διπλωπία, στραβισμός, θολότητα όρασης, πόνος στον αυχένα, σπασμοί, αλλαγές συμπεριφοράς και άλλα.

Πηγή: http://www.medlook.net