Η σιωπή των γιατρών

Την ώρα που βρίσκεται σε εξέλιξη η υπόθεση της φαρμακευτικής εταιρείας Novartis, το υπουργείο Υγείας φαίνεται να προχωρά με γοργούς ρυθμούς και σε συνεργασία με την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων στην αναμόρφωση του υπάρχοντος πλαισίου για τη δημοσιοποίηση των στοιχείων των γιατρών που φιλοξενούνται ανά τον κόσμο σε συνέδρια τα οποία διοργανώνουν φαρμακευτικές εταιρείες.

Για το θέμα έκανε σχετική δήλωση στην «Εφ.Συν.» (6/01/2017) ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός, όπου με αφορμή την υπόθεση Novartis ανέφερε μεταξύ άλλων πως χρειάζονται «θεσμικές δικλίδες ασφαλείας, π.χ. δημοσιοποίηση στην ιστοσελίδα του ΕΟΦ και κάθε φαρμακευτικής εταιρείας των οικονομικών συναλλαγών των εταιρειών με γιατρούς ή επιστημονικές εταιρείες είτε για συμμετοχή σε ιατρικά συνέδρια είτε για κλινικές μελέτες κ.λπ.».

Η ιστορία αυτή δεν είναι καινούργια, κρατά από το 2014, όταν επιχειρήθηκε για πρώτη φορά η θέσπιση ενός κώδικα διαφάνειας και δεοντολογίας εκ μέρους του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας σε συνεργασία με την τότε ηγεσία του υπουργείου.

Το μέτρο επρόκειτο να εφαρμοστεί από την 1η Ιανουαρίου 2016 για συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν το 2015.

Σύμφωνα με τον κώδικα, θα εξαιρούνταν παροχές για Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα, γεύματα εργασίας και είδη αξίας έως 15 ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κώδικας εφαρμόζεται στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε.

Στην Ελλάδα, ωστόσο, ουδέποτε εφαρμόστηκε, έως ότου φτάσαμε στο προηγούμενο καλοκαίρι όταν ο ΕΟΦ επιχείρησε να ζητήσει από τις εταιρείες να δημοσιοποιήσουν τα στοιχεία.

Αυτό όμως αποτράπηκε λόγω της αρνητικής γνωμοδότησης της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, στην οποία είχαν προσφύγει τόσο ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών όσο και οι φαρμακοβιομήχανοι, ο μεν πρώτος τονίζοντας ότι υπάρχουν ηπιότερα μέτρα ελέγχου, οι δε δεύτεροι προκειμένου να διαπιστώσουν αν είναι σύννομη μια τέτοια ενέργεια.

Η απόφαση της Αρχής έκρινε ότι μια τέτοια ενέργεια μπορεί να αφορά μόνο τα προωθητικά και όχι τα επιστημονικά συνέδρια.

Έκρινε επίσης ότι ακόμα και σε ό,τι αφορά τα προωθητικά συνέδρια, η δημοσιοποίηση στοιχείων υπόκειται σε συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις.

Ειδικότερα, η δημοσιοποίηση θα πρέπει να αφορά τα ελάχιστα αναγκαία στοιχεία (όχι τον ΑΦΜ και τον ΑΜΚΑ των επαγγελματιών υγείας), να γίνεται αναλυτική και σαφώς διακριτή αναφορά ανάμεσα στα ποσά από τα οποία ο ιατρός επωφελήθηκε άμεσα ο ίδιος και εκείνα που καταβλήθηκαν για τις λοιπές ανάγκες του ταξιδιού και του συνεδρίου, να γίνεται για περιορισμένο διάστημα 3 ετών και ο υπεύθυνος επεξεργασίας να πρέπει, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 10 του Ν. 2472/1997, να λαμβάνει όλα τα τεχνικά μέτρα ασφαλείας.

Τέλος, η Αρχή όρισε ότι κάθε περαιτέρω χρήση των δημοσιοποιούμενων στοιχείων για άλλο σκοπό δεν είναι νόμιμη.

Εκατομμύρια εν μέσω κρίσης

Είναι χαρακτηριστικό, πάντως, ότι παρά την οικονομική κρίση, κατά το έτος 2015 τα μέλη του ΣΦΕΕ έδωσαν σχεδόν 30 εκατ. ευρώ για συνέδρια, ενώ άλλα 24 εκατ. ευρώ δόθηκαν σε διάφορους φορείς.

Πώς ξοδεύονται αυτά τα λεφτά; Την καλύτερη απάντηση ίσως τη δίνει ένα παλιό κείμενο (2013) που δημοσίευσε στον προσωπικό του ιστότοπο ο διευθυντής της καρδιολογικής κλινικής του «Τζανείου» και διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, Χρήστος Ντέλλος, όπου με τίτλο «Ιατρικά συνέδρια: η σιωπή των γιατρών», έγραφε μεταξύ άλλων:

«Χρόνο με τον χρόνο, η φωνή των γιατρών χάνεται στα ιατρικά συνέδρια, καθώς μετατρέπονται σε παθητικούς, σιωπηλούς ακροατές των “ειδικών” και των “opinion leaders”.

Αυτό σε μια εποχή που δέχονται έτσι και αλλιώς έναν καταιγισμό από πληροφορίες από ιατρικά περιοδικά, από το διαδίκτυο, αλλά και από πλήθος εντύπων και επισκέψεων αντιπροσώπων της ιατρικής βιομηχανίας.

Και όμως, ο κύριος σκοπός των συνεδρίων θα έπρεπε να ήταν η ζωντανή, ελεύθερη ανταλλαγή απόψεων και εμπειρίας, με την ενεργό συμμετοχή όλων των γιατρών.

Αυτό θα βοηθούσε στην αξιοποίηση του τεράστιου όγκου των ιατρικών πληροφοριών και της νέας τεχνολογίας, που μαζί με την προσωπική εμπειρία του κάθε γιατρού θα οδηγούσε σε πραγματική γνώση.

Αυτή η παγκόσμια μετάλλαξη των ιατρικών συνεδρίων, τις τελευταίες δεκαετίες, από εργαστήρια επιστημονικής γνώσης σε χώρους εντατικής πλύσης εγκεφάλου, είναι κατά τη γνώμη μου η μεγαλύτερη απειλή σήμερα για την υγεία.

Και αυτό, γιατί αποτελεί την πηγή της νοσογόνου ιατρικής, της χειραγώγησης και αλλοτρίωσης των γιατρών, της διαφθοράς και της έκρηξης των δαπανών.

Η ριζική αλλαγή του τρόπου διοργάνωσης και λειτουργίας των συνεδρίων, σε παγκόσμιο και εθνικό επίπεδο, πρέπει να γίνει προτεραιότητα για τους άμεσα υπεύθυνους για την παρούσα κατάσταση: την ιατρική ελίτ, την ιατρική βιομηχανία και το κράτος.

Όμως, και εμείς, ο κάθε γιατρός χωριστά και όλοι μαζί, πρέπει να αναλάβουμε τις μεγάλες ευθύνες μας. Τα συνέδρια βλάπτουν σοβαρά την ιατρική μας σκέψη και συνείδηση».

Συντάκτης: Δημήτρης Τερζής

Πηγή: https://www.efsyn.gr