Θέλεις να σώσεις μία ανθρώπινη ζωή;

Δωρεά Μυελού των Οστών: όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε

Κάθε 5 λεπτά παγκοσμίως, ένας συνάνθρωπος μας, μεταξύ αυτών και πολλά παιδιά, μαθαίνει ότι πάσχει από κάποια μορφή καρκίνου όπως η λευχαιμία. Για αυτόν τον άνθρωπο η μεταμόσχευση μυελού των οστών αποτελεί την μοναδική θεραπευτική επιλογή. Δυστυχώς, όμως, παγκοσμίως είναι καταγεγραμμένοι μόλις 28 εκατομμύρια δότες, στην Ελλάδα, όπως μας είπε η Γκρέτα, αυτός ο αριθμός μόλις που ξεπερνά τους 50.000 δότες. “Ως αποτέλεσμα, ασθενείς με πιθανά ιάσιμες ασθένειες μετά από τη μεταμόσχευση μυελού των οστών να χάνονται διότι δεν βρήκαν έγκαιρα ένα συμβατό εθελοντή δότη μυελού των οστών που θα τους δωρίσει το πολύτιμο μόσχευμα”, συνεχίζει η ίδια. Την ίδια στιγμή, στην γειτονική Κύπρο 1 στους 8 πολίτες είναι εγγεγραμμένος δότης μυελού των οστών.

Γιατί είναι όμως σημαντικό να αυξηθούν οι δότες στην Ελλάδα; Τα στατιστικά στοιχεία υποδεικνύουν ότι μόνο το 25% των ασθενών, βρίσκουν συμβατό δότη από το συγγενικό τους περιβάλλον. Αντίθετα, αν η Ελλάδα διέθετε 150.000 δότες οι πιθανότητες να βρεθεί συμβατός δότης για έναν έλληνα ασθενή θα ήταν είναι 60%-80%. Πιθανότητα η οποία εξηγείται λόγω της γενετικής ομοιότητας μεταξύ ομοεθνών. Παγκοσμίως, η πιθανότητα να βρεθεί συμβατός δότης μυελού των οστών για έναν ασθενή κυμαίνεται από 1:20.000 έως και 1:1.000.000 !!!

Τι είναι, όμως, η δωρεά μυελού των οστών και πότε χρειάζεται;

Ο μυελός των οστών είναι ο ρευστός ιστός που βρίσκεται μέσα στα πλατεά οστά της λεκάνης και του στέρνου και περιέχει προγονικά αιμοποιητικά κύτταρα τα οποία, όταν ωριμάσουν, μετατρέπονται στα έμμορφα συστατικά του αίματος και του ανοσοποιητικού μας συστήματος, δηλαδή σε ερυθροκύτταρα, λευκά αιμοσφαίρια και σε αιμοπετάλια. Η δωρέα ή μεταμόσχευση του μυελού των οστών είναι μια θεραπευτική μέθοδος που χρησιμοποιείται για την θεραπεία ορισμένων περιπτώσεων καρκίνου, ιδιαίτερα για τις λευχαιμίες και τα λεμφώματα. Οι ασθένειες αυτές τις περισσότερες φορές μπορούν να θεραπευτούν με την αντικατάσταση του μυελού των οστών του ασθενή με τον μυελό από έναν υγιή ιστοσυμβατό δότη. Επιπλέον, αποτελεί την θεραπεία για την ίαση ασθενειών που προκαλούν ανεπάρκεια μυελού των οστών, όπως η απλαστική αναιμία, γενετικές ασθενείς ανεπάρκειας του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως η βαριά συνδυασμένη ανοσοανεπάρκεια και κληρονομικές αιμοσφαιρινοπάθειες, όπως οι θαλασσαιμίες.

Ποιά είναι η διαδικασία για να γίνω δότης μυελού οστών;

Για να εγγραφεί ένας νέος δότης μυελού των οστών αρκεί:

1. Να είναι 18-50 ετών

2. Να έχει καλή κατάσταση υγεία

3. Να είναι πρόθυμος να βοηθήσει έναν συνάνθρωπό του.

“Η διαδικασία εγγραφής για τους νέους εθελοντές δότες μυελού των  οστών είναι πολύ απλή. Αυτό που χρειάζεται είναι λίγο σάλιο σε μία μπατονέτα. Αυτό μπορεί να γίνει είτε στα συνεργαζόμενα με το Χάρισε Ζωή κέντρα, είτε στο σπίτι σας, αφού προηγουμένως σας έχουν αποσταλεί οι ειδικές μπατονέτες στο σπίτι. Στη συνέχεια, το δείγμα αυτό θα μπει στην παγκόσμια τράπεζα δοτών, έτσι ώστε αν υπάρξει ταύτιση με οποιοδήποτε ασθενή στον κόσμο θα καλεστείτε να βοηθήσετε. Δυστυχώς οι πιθανότητες ταύτισης είναι πολύ μικρές. Για αυτό είναι αναγκαίο να αυξήσουμε τους εθελοντές μας, ώστε να αυξάνονται οι πιθανότητες εύρεσης συμβατού δότη για κάθε ασθενή. Ακολούθως εάν ο εθελοντής δότης βρεθεί συμβατός και συμφωνήσει να προχωρήσει, η διαδικασία είναι πλέον πολύ απλή. Πολλοί θυμούνται ίσως την παρακέντηση. Αυτή η διαδικασία δεν συνηθίζεται πια και θα προταθεί στον εθελοντή μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Πλέον η συλλογή μπορεί να γίνει από το αίμα και άρα δε χρειάζεται χειρουργείο, δε γίνεται αναισθησία και ο δότης μπορεί να επιστρέψει την ίδια μέρα στο σπίτι του. Κινητοποιούμε τα κύτταρα που χρειαζόμαστε, αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα, στην κυκλοφορία του αίματος του δότη και στη συνέχεια προχωρούμε σε λευκαφαίρεση. Η λευκαφαίρεση είναι μία διαδικασία κατά την οποία τα προαναφερόμενα κύτταρα διαχωρίζονται από τα υπόλοιπα κύτταρα του αίματος με τη βοήθεια ενός μηχανήματος που συνδέεται με το δότη με δύο φλέβες στους αγκώνες. Το αίμα αναρροφάται από το μηχάνημα με συνεχόμενο τρόπο, φυγοκεντρείται, διαχωρίζονται τα κύτταρα που χρειάζονται, ενώ το υπόλοιπο αίμα επιστρέφει πίσω στον δότη. Με απλά λόγια, συλλέγουμε αίμα από το ένα χέρι του δότη, κρατάμε τα κύτταρα που χρειαζόμαστε και στη συνέχεια το αίμα επιστρέφει από το άλλο χέρι στο δότη” μας ενημερώνει η Γκρέτα σχετικά με την διαδικασία.

Πού μπορώ να γίνω εθελοντής δότης μυελού των οστών;

Στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί αρκετές πρωτοβουλίες για τη δωρεά μυελού των οστών. “Το Χάρισε Ζωή-ΚΕΔΜΟΠ (Κέντρο Ενημέρωσης και προσέλκυσης εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών του Πανεπιστημίου Πατρών) είναι μια σημαντική πρωτοβουλία του Πανεπιστημίου Πατρών που έχει ως σκοπό την ενημέρωση και εγγραφή εθελοντών δοτών μυελού των οστών -οι οποίοι αποτελούν μέρος της παγκόσμιας δεξαμενή δοτών (BMDW)- προκειμένου έτσι να βοηθήσει ασθενείς που χρειάζονται μεταμόσχευση μυελού των οστών να βρουν συμβατό δότη για να προχωρήσουν στη μεταμόσχευση θα τους σώσει τη ζωή”, μας ενημερώνει η Γκρέτα. Ταυτόχρονα, στην Αθήνα μπορείς να γίνεις εύκολα δότης μυελού των οστών στο νοσοκομείο Παίδων “ Αγία Σοφία” στην Ογκολογική Μονάδα Παίδων Μαριάννα Βαρδινογιάννη Ελπίδα Όραμα Ελπίδας. Τέλος, μπορείτε δώσετε δείγμα σε οποιοδήποτε event του Bloode.

Ο πιο εύκολος τρόπος για να γίνεις σήμερα δότης μυελού των οστών είναι  να στείλεις email στο xarisezoi@upatras.gr , οι οποίοι θα σου στείλουν άμεσα την σχετική φόρμα εγγραφής και τις μπατονέτες για τη δειγματοληψία. 

Η Γκρέτα, αποφοίτησε πρόσφατα από την Ιατρική Σχολή Πατρών και μαζί με την συμφοιτήτρια της Άνδρια Κωνσταντίνου, αποφάσισαν να ξεκινήσουν τη δράση του Χάρισε Ζωή στην Θεσσαλονίκη. Η ίδια μας λέει ότι επέλεξαν την πόλη της Θεσσαλονίκης καθώς εκεί τα ποσοστά των δοτών μυελού των οστών είναι ακόμα χαμηλότερα.

“ Όλα ξεκίνησαν όταν έγινε μία ενημέρωση στα πλαίσια του μαθήματος της Αιμοτολογίας σχετικά με τη δράση του Χάρισε Ζωή και τα απογοητευτικά χαμηλά ποσοστά εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών, τότε στο 0.5% του πληθυσμού. Στο Νοσοκομείο ζούσαμε από πρώτο χέρι το αντίκτυπο αυτού του αριθμού. Ασθενείς, κυριώς μικρά παιδιά, που περίμεναν καθημερινά το τηλεφώνημα ότι έχει βρεθεί ο συμβατός δότης που θα τους έδινε ξανά ζωή. Το τηλεφώνημα αυτό αργούσε πολύ και κάποτε δεν ερχόταν καν. Έτσι αποφασίσαμε ότι οφείλουμε να κάνουμε κάτι για αυτά τα παιδιά και ξεκινήσαμε ως εθελόντριες στο Χάρισε Ζωή – ΚΕΔΜΟΠ. Αρχικά πολύ απλά και διστακτικά χωρίς να ξέρουμε τι ακριβώς μας περιμένει. Αλλά βλέποντας τη μεγάλη ανταπόκριση του κόσμου, βλέποντας τα νούμερα να αλλάζουν παίρναμε την ώθηση που χρειαζόμασταν για να συνεχίσουμε. Έχουμε βάλει στοίχημα με τον εαυτό μας ότι θα φέρουμε την αλλαγή, θα αλλάξουμε αυτά τα ντροπιαστικά για τη χώρα ποσοστά και θα δείξουμε στον κόσμο ότι ο καρκίνος μας αφορά όλους, όχι μόνο όταν χτυπήσει τη δικιά μας πόρτα, γιατί κάθε παιδί με λευχαιμία αξίζει μία δεύτερη ευκαιρία”.

Μέχρι σήμερα, έχουν διοργανώσει έναν μεγάλο αριθμό ενημερωτικών δράσεων σε σχολεία, πανεπιστήμια και εκδηλώσεις στην Βόρεια Ελλάδα. Συνεργάζονται με το τμήμα αιμοδοσίας του Ιπποκράτειου Θεσσαλονίκης, του ΑΧΕΠΑ, του νοσοκομείου  “Άγιος Παύλος”και το νοσοκομείο “Παπανικολάου”, στα οποία έχουν τοποθετήσει μόνιμο stand ώστε να μπορούν να εγγράφουν νέους δότες. Τέλος, έχουν πραγματοποιήσει ενημερωτικές δράσεις σε μεγάλες ελληνικές εταιρείες.

Ρωτήσαμε την Γκρέτα πώς βλέπει το μέλλον και η αισιοδοξία, η επιμονή και η πίστη της μας συγκίνησε. “Ο αριθμός των εθελοντών δοτών έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και σίγουρα όλη αυτή  η προσπάθεια που γίνεται έχει επηρεάσει μεγάλο ποσοστό ανθρώπων. Αυτό το αντιλαμβανόμαστε όχι μόνο από την αύξηση στον αριθμό των εγγεγραμμένων εθελοντών αλλά και από το όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον του κόσμου να βοηθήσει με όποιον τρόπο μπορεί και να συμβάλλει στη διάδοση του μηνύματος της εθελοντικής δωρεάς μυελού των οστών. Είμαστε αισιόδοξες, με αργά και σταθερά βήματα το θολό τοπίο γύρω από την εθελοντική δωρεά μυελού των οστών έχει αρχίσει να ξεκαθαρίζει. Το Χάρισε Ζωή έβγαλε προς τα έξω το μήνυμα και άνοιξε το δρόμο για την αύξηση του ποσοστού των εθελοντών. Υπάρχει όμως ακόμα μεγάλος δρόμος και γι’ αυτό χρειάζεται η συμβολή όλων των φορέων κρατικών και ιδιωτών και κυριότερα η στήριξη του κόσμου”.

Πηγή: http://bloode.org